Najstarsza zachowana epopeja starofrancuska zwana chansons de geste (pieśnią o czynach). Utwór nieznanego autora najprawdopodobniej pochodzi z przełomu XI i XII wieku, a jego fabuła przywołuje wyprawę wojenną Karola Wielkiego do Hiszpanii przeciw Saracenom w roku 778. Tytułowy bohater, naczelnik marchii bretońskiej, wzór rycerza chrześcijańskiego i ulubieniec władcy Franków w jednej osobie, ginie na polu walki zdradzony przez zazdrosnego Ganelona. Bohaterska śmierć Rolanda i klęska wojsk frankijskich – wydarzenie autentyczne, choć w pieśni ubarwione – pociąga za sobą chęć zemsty i odwetu, o czym twórca opowiada kunsztownym dziesięciozgłoskowcem.