Kochać (się) mądrze. Jak uważność i współczucie mogą wspierać relacje intymne

Miłość. Uczucie najtrudniejsze, ale przecież najważniejsze

Mówi się, że cała nasza kultura - wszystko, co tworzymy, książki i filmy, wiersze i piosenki, obrazy i rzeźby - traktuje o miłości, powstaje dla miłości, z powodu miłości lub jej braku. Bo miłość, ta romantyczna, ale też między przyjaciółmi czy rodzicami i dziećmi, jest w naszym życiu najważniejsza. Każdy chce być kochany, rozumiany, ważny. Niestety, to właśnie z nią miewamy największe problemy. Jest trudna, ponieważ przypomina o innych relacjach, niekoniecznie miłosnych. Czasami o tęsknotach czy lękach, ale również o tym, czego najbardziej pragniemy i czego najbardziej się boimy. W jakimś sensie miłość czyni nas nagimi, a mało komu chcemy się tak pokazywać.

Autorka książki podjęła się trudnego zadania: postanowiła przyjrzeć się miłości z różnych perspektyw i w rozmaitych kontekstach. Zaczyna od zdefiniowania tego, czym w ogóle jest miłość, i ustalenia, po co nam relacje i jakie potrzeby zaspokajamy dzięki związkom z innymi ludźmi. Zastanawia się nad tym, czym jest dobra relacja, czego jej potrzeba i jak do jej jakości mają się uważność i współczucie. Przygląda się także jednej z najważniejszych składowych miłości, czyli intymności - rytuałom par, dobrej komunikacji i seksowi, w którym partnerzy dbają o siebie nawzajem. Nie boi się zajrzeć na drugą stronę, tam gdzie czekają na nas "niemiłość" i "nieżycie", trudne emocje, a czasem... rozstanie. Zdarza się przecież, że miłość się kończy. Jednak, odpowiednio pielęgnowana, może trwać nawet całe życie.

Miłość i współczucie to partnerzy w związku. Jedno mówi "kocham", drugie "współodczuwam". A uważność pozwala im się usłyszeć.

ze wstępu

Przeczytałem w swoim dość długim życiu sporo książek o miłości - niewiele jednak pisanych z miłości. Książka dr Julii E. Wahl jest napisana z miłości. I z delikatnością. To rzecz subtelna i mądra. Moja duchowa przewodniczka Simone Weil napisała kiedyś, że "miłość nie jest pocieszeniem, jest światłością". Autorka cytuje tę myśl w swojej pracy. I ta krótka fraza oddaje jej istotę: ta książka nie jest pocieszeniem, ona rozświetla drogę tym, którzy kochają, którzy są kochani, wreszcie tym, którzy nie czują się kochani lub tkwią w przekonaniu, że nie kochają. Część o seksie zaś jest właściwie poematem. Poezją stosowaną. Od kiedy pamiętam, nurtowało mnie, dlaczego o tej najpiękniejszej sferze życia człowieka opowiada się najbardziej niegodziwe dowcipy i dlaczego to od niej tworzy się przekleństwa. Książkę Julii E. Wahl można przeczytać - tyle że gdy się już ją przeczyta, to trzeba zastosować zawarte w niej prawdy, nie ma innego wyjścia.

Bogdan Białek, dziennikarz, prezes Stowarzyszenia im. Jana Karskiego

Wspaniała i potrzebna w obecnych, trudnych czasach książka dr Julii E. Wahl stawia bardzo ważne, fundamentalne wręcz pytania o to, co jest bazą dla naszego doświadczania świata, funkcjonowania we wszystkich relacjach - o miłość. Dogłębnie traktuje ten temat, wychodząc daleko poza jej romantyczne ramy, prowadząc nas przez koncepcje teoretyczne dotyczące więzi, miłości, bliskości. Delikatnie skłania do refleksji i pozwala sobie uzmysłowić, czym dla nas jest miłość, z całym jej bogactwem różnego rodzaju doświadczeń. W książce nie brakuje momentów zatrzymania, kontemplacji, doświadczania. Miłość jest tutaj praktykowana poprzez kultywowanie uważności i współczucia - w wielu wymiarach relacji, między innymi bycia razem, intymności, wspólnych rytuałów, komunikacji. Poza esencją dotyczącą funkcjonowania w relacjach i miłości to rzecz bogata w wiedzę o uważności i współczuciu, oferująca sporo przydatnej praktyki. Są tu bowiem ćwiczenia, podane w przystępny i klarowny sposób, pozwalające wprowadzić nowe umiejętności w życie, co znacznie je wzbogaci. Z tej książki skorzysta każdy, dla kogo ważna jest relacja z drugim człowiekiem. Szczerze i z serca polecam!

Adam Elżanowski, psycholog, psychoterapeuta i superwizor terapii poznawczo-behawioralnej

Julia E. Wahl pokazuje, że miłość to działanie, które nie zawsze jest proste i intuicyjne, jak podpowiadają nam romantyczne wizje. Miłość bowiem to, poza czuciem, gotowość do podjęcia wysiłku kochania. Mądra miłość to wychodzenie poza siebie, i to wcale nierzadko, a także bycie bliżej rozumu niż serca, co za sprawą lektury tej książki staje się oczywiste. Dzięki autorce odkrywamy, że do miłości możemy się budzić w każdym momencie naszego życia, miłości możemy się uczyć, o miłości możemy rozmawiać - i to jest wspaniałe.

Joanna Flis, psycholożka, terapeutka, autorka podcastu Madame Monday i książki Współuzależnieni

Wielu spośród najmądrzejszych lekarzy związanych z holistycznym podejściem jako jedno z ostatecznych źródeł zdrowia, rozumianego jako równowaga na poziomie ciała, umysłu i ducha, podaje... miłość, czyli głęboką więź z innymi, ze sobą, z otaczającą nas naturą, z życiem. Więź opartą na szacunku, empatii, współczuciu, uważności. Julio, jestem Ci wdzięczna za tę fascynującą podróż po meandrach miłości. Mimo że ostatecznie pozostaje ona dla nas tajemnicą, rozkładając ją na czynniki pierwsze i przyglądając się jej różnym formom, zapraszasz nas do refleksji nad nią i pomagasz tym samym ją oswoić, by w większym stopniu zagościła w naszym życiu. Dziękuję!

Orina Krajewska, aktorka, współzałożycielka i prezeska Fundacji Małgosi Braunek "Bądź", propagatorka holistycznego stylu życia i integralnego podejścia do zdrowia

Czy dla spełnionego życia jest coś lepszego od namiętnej, czułej i odpowiedzialnej miłości? Jednocześnie jakże trudno taką wzniecić i utrzymać! Dr Julia E. Wahl pisze o tym najpiękniejszym uczuciu. Nie ogranicza się bynajmniej do jego romantycznej odmiany, ale wprowadza cały wachlarz kontekstów. Stawia pytania o relacje, źródła ich problemów i niedociągnięć. I zamiast dawać banalne odpowiedzi, raczej skłania nas do refleksji. Wykorzystując narzędzia praktyki uważności i współczucia, pokazuje, jak możemy rozwijać nasze relacje, by były pełne i satysfakcjonujące. To piękna i szczera książka, napisana bez moralizatorstwa i napuszenia. dr hab.

Katarzyna de Lazari-Radek, filozofka i etyczka

Książka o miłości i uważności napisana z miłością i uważnością na potrzeby czytelnika. Autorka przekazuje ważne treści, a w licznych ćwiczeniach inspiruje do osobistych refleksji nad bliskimi relacjami. Warto poświęcić czas i uwagę na tę lekturę, by lepiej budować, utrzymywać i rozwijać swoje związki, nie tylko miłosne.

Wanda Paszkiewicz, psycholożka, wiceprezeska Stowarzyszenia Niebieska Linia

Julia napisała książkę ważną i jakże potrzebną w świecie, w którym rośnie tęsknota za dobrą intymną relacją, jaką coraz trudniej nam stworzyć. W życzliwy i empatyczny sposób pozbawia nas kilku znaczących i fałszywych iluzji na temat związków i miłosnej relacji. Nie zostawia nas jednak samych. Osadzając swoją refleksję i doświadczenie praktyczne we współczesnej myśli filozoficznej i terapeutycznej, głównie opartej na współczuciu, pokazuje, jak możemy budować i pielęgnować prawdziwą intymność, autentycznie być razem. Jak być na siebie uważnym i otwartym, wybaczającym; jak zobaczyć siebie i partnera lub partnerkę realnie i nadal - a może od tego momentu - go lub ją w ludzki sposób kochać. I choć czyta się fantastycznie, to praktyka nie jest już taka prosta. Przed nami ciekawa i rozwojowa praca, czeka nas radość, poleją się pot i łzy, ale warto.

drka Agata Wytykowska-Kaczorek, prodziekanka ds. studenckich, Wydział Psychologii Uniwersytetu SWPS w Warszawie