„Jama”, jak większość utworów Kafki, jest parabolą. To monolog zwierzęcia, które zbudowało sobie w lesie dom, tzn. jamę, która z czasem stała się twierdzą, mającą zapewnić bezpieczeństwo w momencie zagrożenia. Okazuje się jednak, że schron ma wiele wad i lokator nie może czuć się w pełni bezpiecznie. Myśli ciągle o przebudowie i ulepszeniu swojej budowli.
Lęk przed odkryciem jego kryjówki zaczyna być większy niż o samego siebie. Jama staje się prawdziwym zagrożeniem i pułapką. Zwierzę nie jest w stanie żyć spokojnie, ponieważ jego wszystkie myśli krążą tylko wokół możliwego niebezpieczeństwa. Kiedy słyszy odgłosy, popada w panikę i zaczyna się zastanawiać, jak jeszcze bardziej zabezpieczyć swój schron.
Tajemnicze szelesty (syczenie bądź odgłosy innego zwierzęcia) nie dochodzą z zewnątrz, jakby mogło się zdawać, ale ich źródła należy szukać pod ziemią, tuż za ścianą jego własnego schronu.
"Jama" jako przypowieść przedstawia sytuację egzystencjalną, porusza kwestię strachu przed światem zewnętrznym i potrzebę obrony, izolacji, a z drugiej strony uzmysławia czytelnikowi, że największe niebezpieczeństwo czai się w nas samych. Jest rozważaniem o świadomości, granicy bycia zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz, tu i tam, jednoczesnego obserwowania wejścia do schronu i przebywania w nim.
Franz Kafka – urodzony w 1883 roku w Pradze niemieckojęzyczny pisarz o żydowskich korzeniach. Studiował filologię germańską oraz prawo, które ukończył, otrzymując tytuł doktora prawa. Po studiach pracował jako agent w firmie ubezpieczeniowej. Jego debiut przypada na 1908 rok i czasopismo „Hyperion". Pisał dziennik, opowiadania i powieści. Ostatnią wydano już po jego śmierci w 1927 pt. „Ameryka". W jego utworach dominuje świat pozbawiony racjonalności, za to pełen surrealizmu i anonimowości. Jego bohaterzy to samotne i wyobcowane jednostki.
