Dzieci, przedszkola i szkoły bez smartfonów

Jagoda Cieszyńska-Rożek
Prof. zw. dr hab., pracuje w Katedrze Logopedii i Zaburzeń Rozwoju Uniwersytetu im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Jest psychologiem i logopedą, dyrektorem merytorycznym w Centrum Metody Krakowskiej. Prowadzi badania naukowe obejmujące zagadnienia dotyczące problemów związanych z dysleksją, dwujęzycznością i dyglosją, metod diagnozowania dzieci z zaburzeniami komunikacji językowej i metod badania rozwoju funkcji poznawczych u dzieci w wieku niemowlęcym, poniemowlęcym i przedszkolnym.
Z profesor Jagodą Cieszyńską-Rożek, pracującą w Katedrze Logopedii i Zaburzeń Rozwoju Uniwersytetu im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, rozmawia Rafał Górski, redaktor naczelny Tygodnika Spraw Obywatelskich.
Norweskie władze wydały zalecenie zakazu używania telefonów komórkowych przez uczniów w szkołach podstawowych, gimnazjach oraz szkołach średnich. Norweski resort edukacji wprowadzając regulacje, powołał się na badania PISA, PIRLS oraz ankiety uczniów.
tvn24.pl
Regulaminy wprowadzające zakaz używania smartfonów szkołach mogą pomóc w łagodzeniu rozproszenia uwagi, niemniej jednak do tego, aby środowisko uczenia się sprzyjało koncentracji potrzebne jest jeszcze skuteczne egzekwowanie tego zakazu i inne strategie.
raport OECD, „Students, digital devices and success”
Na całym świecie prawie co czwarty kraj wprowadził zakaz używania smartfonów w szkołach.
raport UNESCO, „Technologia jako narzędzie w edukacji. Na czyich warunkach?”
Proszenie dzieci, które nie mają jeszcze zdolności do samokontroli, o samokontrolę w korzystaniu z czegoś, co zostało zaprojektowane jako uzależniające, nie tylko czyni z rodziców policjantów, ale jest źródłem frustracji dla wszystkich, ponieważ jest to zadanie niemożliwe – zauważa Catherine L’Ecuyer, prelegentka konferencji „Uwaga! smartfon”, która odbyła się w Krakowie 4 kwietnia w 2024 roku.
Czy smartfon i dostępne za jego pośrednictwem media społecznościowe to cyfrowe narkotyki, które uzależniają tak samo jak papierosy, alkohol czy kokaina?
W 2020 roku zostało opublikowane badanie „Strukturalne i funkcjonalne korelaty uzależnienia od smartfonów”(„Structural and functional correlates of smartphone addiction”), które pokazało ubytek istoty szarej mózgu u osób uzależnionych od telefonów komórkowych. Zachodzące zmiany były zbieżne z zaobserwowanymi wcześniej u narkomanów. Badanie to dostarczyło pierwszych dowodów naukowych na istnienie wspólnych neuronalnych mechanizmów uzależnienia behawioralnego. Czy może Pani wyjaśnić, jak należy rozumieć to badanie, o czym nam ono mówi, czym skutkuje ubytek istoty szarej mózgu? Jakie to ma konsekwencje dla dzieci i dorosłych, u których takie zmiany następują? Czy jest to proces odwracalny?
Obowiązuje odgórny, ogólnopolski zakaz wnoszenia do szkół alkoholu, papierosów, kokainy. Takiego ograniczenia nie ma w przypadku smartfonów. Co Pani na to?
Czytaj też
→ Manfred Spitzer: Epidemia smartfonów • Manfred Spitzer
(…) można więc rozważyć zakaz korzystania ze smartfonów przez dzieci w przedszkolu. W wypadku szkół – jeśli w ogóle – mógłby on dotyczyć wyłącznie najmłodszych uczniów. Dla pełnego zakazu korzystania z nich we wszystkich szkołach i placówkach nie ma – jak się wydaje – oparcia w badaniach.
To fragment odpowiedzi Ministerstwa Edukacji Narodowej na apel „Czas na higienę cyfrową” wystosowany przez Instytutu Spraw Obywatelskich.
Gdyby Pani była doradcą ministerstwa edukacji, co by Pani rekomendowała minister edukacji.
Co odpowiedziałaby Pani rodzicom, którzy mówią, że dzieci muszą mieć przy sobie cały czas smartfon, ponieważ rodzice potrzebują mieć kontakt ze swoimi dziećmi.
Rzecznik Praw Obywatelskich, Marcin Wiącek, twierdzi, że statuty szkół nie mogą nadmiernie i w sposób nieproporcjonalny ograniczać praw i wolności uczniów, a tak się dzieje bo w statutach zdarzają się przepisy ograniczające prawo własności, takie jak całkowity zakaz przynoszenia do szkoły telefonów lub możliwość odbierania uczniom urządzeń elektronicznych. Co Pani na to?
Jakiego ważnego pytania nikt jeszcze Pani nie zadał w temacie, o którym rozmawiamy? I jaka jest na nie odpowiedź?
Pobierz mp3
Dodaj nam MOCy!
„Od 20 lat ja i mój Zespół piszemy o tematach, których nie podejmują media głównego nurtu. Nagłaśniamy przyczyny a nie skutki. Pomóż nam dotrzeć do osób takich jak Ty. Dzięki Twojej darowiźnie możemy działać.”
Rafał Górski
Prezes Instytutu Spraw Obywatelskich
Wpłacaj cyklicznie Wpłać raz
Zapraszamy na staże, praktyki i wolontariat!
Dołącz do nas!
Muzyka „Also Sprach Zarathustra – Einleitung” – Kevin MacLeod, CC BY 3.0