DUŻA TA SZAFA (2): Organizujemy się!

W podkastowym serialu Dwutygodnika opowiadamy o naszej polskiej powojennej queerstorii i o tym, co ukształtowało współczesny ruch praw osób nieheteroseksualnych.
W ODCINKU
Agonia PRL-u, energia pierwszych lat III RP. Akcja „Hiacynt” i wybuch wolności. Jaki to miało wpływ na tęczowe postulaty? Jak działacze i działaczki LGBT odnajdywali i odnajdywały się w ówczesnym społeczeństwie? W odcinku usłyszymy historię powstania pierwszego polskiego magazynu gejowskiego „Filo” i opowieść o pewnym szczególnym biwaku, który odbył się w 1992 roku.
„Najpierw była łapanka Hiacynt. Któryś ze znajomych znalazł broszurę zrobioną chyba przez prawnika Jacka Taylora z Solidarności, jak obywatel ma się zachować wobec zatrzymania przez milicję czy służbę bezpieczeństwa. Powieliłem ją na moim punkcie kserograficznym i komu było trzeba, podsyłałem kolejne egzemplarze” – opowiada Ryszard Kisiel, założyciel „Filo”, pierwszego polskiego pisma gejowskiego.
„Żeby zebrać piętnaście osób do założenia stowarzyszenia, należało pozyskać osoby «w orbicie», często heteronormatywne – z racji tego, że mało kto decydował się na ujawnienie swoich prawdziwych danych, imienia i nazwiska, a te dane trzeba było podać do rejestracji w KRS. To był punkt zapalny, wąskie gardło” – wyznaje Yga Kostrzewa, działaczka społeczna, uczestniczka kampanii „Niech nas zobaczą”.
„Kuroń odmówił wywiadu. Z tego, co mi wyjaśniła Zofia Kuratowska oraz Andrzej Potocki, bardzo długo dyskutowali o tym w sztabie wyborczym i uznali, że udzielenie przez Jacka Kuronia wywiadu do «Inaczej» byłoby ryzykowne, a przecież osoby LGBT i tak zagłosują na Jacka Kuronia. Bo jest on przedstawicielem tęczowej społeczności. Odmówili nam tego wywiadu, czego ja nie mogłem darować” – Sergiusz Wróblewski opowiada o rozmowach z politykami, którzy kandydowali w wyborach prezydenckich w roku 1995.
DO CZYTANIA, OGLĄDANIA
- Stowarzyszenie Lambda Warszawa
http://lambdawarszawa.org/
- „Kochaj, nie zabijaj” zespołu Balkan Electrique, którego fragment usłyszeliście w odcinku – dziękujemy za możliwość użycia fragmentu nagrania
https://youtu.be/2MSaK6O1aYY
- Informacje o koalicji „ACT UP”
https://pl.wikipedia.org/wiki/ACT_UP
- Książka „Ludzie, nie ideologia” pod redakcją Bartosza Żurawieckiego
https://wydawnictwo.krytykapolityczna.pl/ludzie-nie-ideologia-bartosz-zurawiecki-905
O PODKAŚCIE
W podkastowym serialu Dwutygodnika „Duża ta szafa” opowiadamy o naszej polskiej powojennej queerstorii i o tym, co ukształtowało współczesny ruch praw osób nieheteroseksualnych. Od czasów PRL-u, przez lata 90., do dziś. Od akcji Hiacynt, przez pierwsze internetowe strony gejowskie, po kluby dla „kochających inaczej”.
Koncepcja podkastu: Bartosz Żurawiecki
Scenariusz i prowadzenie: Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki
Redaktorka prowadząca: Agnieszka Słodownik
Montaż: Sylwia Chutnik, Agnieszka Słodownik, Studio Plac
Realizacja i produkcja: Studio Plac
Projekt realizowany przy wsparciu Ambasady USA w Polsce / The project is supported by the U.S. Embassy in Poland.
This podcast was funded by a grant from the United States Department of State. The opinions, findings and conclusions stated herein are those of the author and do not necessarily reflect those of the United States Department of State.