DELFIN W MALINACH (21): Uprawianie wspólnoty [2/3]

Tego lata podkast DELFIN W MALINACH prowadzi Krzysztof Marciniak. Seria trzech odcinków zatytułowanych „Uprawianie wspólnoty” powstała we współpracy z Fundacją im. Heinricha Bölla w Warszawie.
W drugim odcinku „Uprawiania wspólnoty” Krzysztof Marciniak robi dłuższą wycieczkę w naukowy dyskurs o neoruralsach i nowochłopach, ruchach nowowiejskich i ekowioskowych, naukowczynie Agata Hummel z Uniwersytetu Warszawskiego i Aleksandra Jaszczyk z Uniwersytetu Jagiellońskiego dzielą się wnioskami ze swoich badań i opowiadają o inspirujących je gospodarstwach w Katalonii i w Szwecji. Jeśli zaciekawia Was, co w nauce piszczy na temat wspólnotowości w agroekologii, te rozmowy mogą się okazać pomocne.
Jednak ten odcinek nie jest też pozbawiony poezji – dosłownie – trzeci rozmówca Kalina Jaglarz w ogrodzie swojego gospodarstwa w Beskidzie Wyspowym czyta własne wiersze i tłumaczy, dlaczego nie czuje się do końca komfortowo z koncepcją rolniczego kolektywu. Jego wizji wspólnoty bliżej do grzybni. Przywykliśmy do sztuki ekologicznej, czy możemy już mówić o sztuce nowowiejskiej?
Na końcu znajdziecie też kilka słów o przygotowaniach do ostatniego, trzeciego, nowowiejskiego odcinka Delfina. Wciąż aktualne jest pytanie o współczesny agroekologiczny kolektywizm, w oddali majaczą pomorskie krajobrazy, a w tle pobrzmiewają już andaluzyjskie cykady.
Nagrania zostały przeprowadzone za pomocą nausznych mikrofonów binauralnych, które tworzą bardziej realistyczną i przestrzenną iluzję dźwięku – polecamy posłuchać w słuchawkach.
*
Artykuł 23. Konstytucji RP brzmi: „Podstawą ustroju rolnego państwa jest gospodarstwo rodzinne.” Ów zapis z lat 90. był tyleż stwierdzeniem stanu faktycznego co pokłosiem traumy kolektywizacji rolnictwa z poprzedniego systemu.
W ostatnim trzydziestoleciu zaszło jednak wiele zmian społecznych. Z jednej strony obserwujemy coraz silniejszą tendencję do politycznej ideologizacji i zawężania pojęcia „rodziny”, z drugiej jednak w wielu dziedzinach wychodzi się poza tę kategorię. Powstają oddolne demokratyczne kolektywy, grupy, wspólnoty, społeczności. W Polsce powstają też powoli alternatywy dla „gospodarstwa rodzinnego”: gospodarstwo prowadzone przez kolektyw / spółdzielnię / grupę nieformalną.
W reportażu przyglądamy się inicjatywom zmierzającym w stronę wspólnotowego modelu uprawy ziemi i ekologicznej produkcji żywności.
Sposoby organizacji gospodarstw są przykładem na to, jak budujemy relacje między ludźmi, oraz między grupami ludzi i ekosystemem.
DO CZYTANIA, OGLĄDANIA, ODWIEDZENIA:
- Earthly stories – blog Aleksandry Jaszczyk: https://earthlystories.wixsite.com/permaculture-stories
- Wiersze Kaliny Jaglarza w Dwutygodniku: https://www.dwutygodnik.com/artykul/8555-wiersze.html i https://www.dwutygodnik.com/artykul/9796-notatki-z-puszczy.html, wkrótce nakładem Wydawnictwa Biblioteki Śląskiej ukaże się debiutancki tomik Kaliny Jaglarza.
- „Praca w polu to rewolucja”. Infrapolityka samorządnych inicjatyw wiejskich – wykład Agaty Hummel: https://www.youtube.com/watch?v=298cgjNrmzk.
- „Szkic o antropologii aktywistycznej. Badanie nowo-wiejskich inicjatyw w Katalonii – tekst: https://www.researchgate.net/publication/322985690_SZKIC_O_ANTROPOLOGII_AKTYWISTYCZNEJ_BADANIE_NOWO-WIEJSKICH_INICJATYW_W_KATALONII.
- Współpracowniczką Agaty Hummel jest Paula Escribano z Universidad de Barcelona https://www.paulaescribano.com/es/home-2/
- Baltic Ecovillage Network: https://balticecovillagenetworkorg.wordpress.com/
- Szuflada tekstów Krzysztofa Marciniaka o ekologii akustycznej: https://kadebeem.wordpress.com/
O PODKAŚCIE
DELFIN W MALINACH – podkast o najnowszych obyczajach i zjawiskach w kulturze. Autorzy „Dwutygodnika” i rozmówcy Agnieszki Słodownik przyglądają się latom 20. i opowiadają o tym, co widzą i co to znaczy.
Scenariusz i realizacja odcinka: Krzysztof Marciniak
Wiersze: Kalina Jaglarz
Redaktorka prowadząca: Agnieszka Słodownik
Podkast na licencji Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC BY-SA 4.0)