Alicja Urbanik-Kopeć w Radiu Książki
Po wydanych w październiku ubiegłego roku i bardzo dobrze przyjętych ""Służących do wszystkiego"" Joanny Kuciel-Frydryszak przyszedł czas na kontynuację opowieści, która mrozi krew w żyłach i wywołuje w czytelniku wściekłość. To wzięte z życia historie o wyzysku, upokarzaniu, molestowaniu seksualnym i niszczeniu życia. Opisuje je w ""Instrukcji nadużycia. Służących w XIX-wiecznych polskich domach"" Alicja Urbanik-Kopeć, badaczka historii literatury i kultury polskiej XIX wieku, kulturoznawczyni, wcześniej autorka ""Anioła w domu, mrówki w fabryce"", społecznej historii polskich pracownic przemysłowych.
Gość Michała Nogasia w 78. już wydaniu Radia Książki, autorka opowieści o losie polskiej służby domowej, mówi o tym, jak werbowano młode dziewczęta (a także chłopców), na jakich zasadach funkcjonowały tzw. kantory stręczeń, czym były książeczki służących i jak walkę o ich duszę prowadził Kościół katolicki. To także historie o wiecznym upokarzaniu, o fatalnych warunkach pracy, płacy i życia, nieustającym zmęczeniu, braku wolnego czasu, o ucieczkach i karach. Ale ważnym elementem są też wątki seksualnego molestowania i wykorzystywania służących przez członków zatrudniających je rodzin, często przez dorastających synów. Pamiętajmy: służące zawsze były podejrzane i najczęściej to one ponosiły winę za wszelkie nieobyczajne sytuacje.
Służące powoli ""wychodzą"" z cienia, dopiero poznajemy - po tylu latach! - ich prawdziwe losy, z imienia i nazwiska. Urbanik-Kopeć przytacza też zatrważające liczby. Skala wykorzystywania pomocy domowych była prawdziwie zatrważająca. I zostawia czytelnika z ważnym pytaniem: a co, jeśli wśród poniewieranych i wykorzystywanych kobiet (i mężczyzn) byli nasi przodkowie? Czy powinien dziwić nas fakt, że w wielu polskich rodzinach był - i wciąż jest - to temat tabu?
Zapraszamy do wysłuchania audycji!
