Radio Książki 132. Michał Nogaś

Wybitni pisarze pytają mnie, co się dzieje w Polsce. Michał Nogaś w Radiu Książki
– Jeden z moich rozmówców, światowej sławy pisarz, umówił się ze mną w restauracji w jednej z europejskich stolic. Zamówił najdroższe danie, po czym kazał mi za nie zapłacić, bo się bardzo spieszył - wspomina z rozbawieniem Michał Nogaś. Dziś wyjątkowo w roli gościa, a nie gospodarza audycji.
Jędrzej Słodkowski
Pretekst do spotkania jest wyjątkowy - nasz redakcyjny kolega opublikował właśnie w Wydawnictwie Agora imponujący tom rozmów z pisarzami zatytułowany "Z niejednej półki. Wywiady".
Są wśród nich zarówno zdobywcy Nobli, nagród Nike, Pulitzerów, National Book Awards i Bookerów – Mario Vargas Llosa, Margaret Atwood, Olga Tokarczuk, Annie Proulx, Swietłana Aleksijewicz, Dorota Masłowska czy Wiesław Myśliwski, jak i pisarze, których polscy czytelnicy dopiero poznają, jak Brazylijczycy Bernardo Kucinski i Michel Laub czy Amerykanka Sarah M. Broom.
Wywiadów jest 37, ale rozmówców - 38, bo w jednym z najmocniejszych punktów książki jest poruszająca rozmowa z pisarką Agnetą Pleijel i reporterem Maciej Zarembą Bielawskim - o tym, jak wydarzyła się miłość między szefową działu kultury czołowego szwedzkiego dziennika a pracującym na dźwigu budowlanym imigrantem z Polski. - To niezwykła opowieść o poszukiwaniu siebie, docieraniu się i budowaniu czegoś więcej niż relacja miłosna, bo to też niesamowicie silna fascynacja intelektualna - mówi Michał Nogaś. Czy nie myślał o rozmowach z parami artystów? - Nie. Może dlatego, że często jest tak, że w takiej parze ktoś płaci cenę za to, że ta druga osoba ma silniejszą osobowość albo szybciej odniosła sukces. Jak w opowieści z filmu "Żona" (2017) z Glenn Close.
"Z niejednej półki. Wywiady" to swoista kronika naszych niespokojnych czasów. – Najbardziej dojmujące jest dla mnie to, jak zmieniło się na świecie postrzeganie Polski w ciągu kilku ostatnich lat - mówi Nogaś. - Jeszcze parę lat temu Polskę uznawano za wzorzec przemian demokratycznych – była przykładem sukcesu na skalę światową. Ale po 2016 roku ten wizerunek się zmienił. Najpierw zacząłem być pytany o niszczenie dziedzictwa naturalnego. Potem doszły pytania o sądy i łamanie konstytucji. A w ostatnich dwóch latach – o kwestie LGBT. To dla mnie zawstydzające – to ja tu staram się o rozmowę z wybitnym pisarzem, by przybliżyć go polskim czytelnikom, a w pewnym momencie to on zaczyna mnie przepytywać: "Co się w tej twojej Polsce dzieje?!".