Żyjemy w czasach, w których hasło „ciekawe czasy” przestało być życzeniem, a stało się ostrzeżeniem. Wojna za miedzą, rewolucja sztucznej inteligencji i teorie spiskowe podważające demokrację największego mocarstwa świata – jak się w tym wszystkim odnaleźć? Z pomocą przychodzi kolekcja „Świat pod lupą” w Audiotece. Dziś bierzemy na warsztat trzy tytuły, które pomogą Wam zrozumieć mechanizmy rządzące naszą rzeczywistością.

Spis treści

1. Geopolityka na sterydach: Jacek Bartosiak – „Oczy szeroko otwarte”

Jeśli czujecie, że stary porządek świata kruszy się na Waszych oczach, Jacek Bartosiak potwierdzi te obawy, ale – co ważniejsze – da Wam narzędzia do analizy nowej sytuacji.

W audiobooku „Oczy szeroko otwarte. Polska strategia na czas wojny światowej” czołowy polski ekspert od geopolityki nie bierze jeńców. To nie jest podręcznik akademicki, to konkretna, momentami brutalna diagnoza. Bartosiak kreśli scenariusze eskalacji konfliktu na linii USA–Chiny, analizuje zagrożenie ze strony Rosji i zadaje niewygodne pytania o rolę Polski w „nowym średniowieczu”.

Czy powinniśmy ślepo ufać sojuszom? Jaką strategię przyjąć, by nie stać się tylko pionkiem na szachownicy mocarstw? To lektura obowiązkowa dla każdego, kto chce wiedzieć, o co toczy się gra ponad naszymi głowami.

Dla kogo? Dla strategów, realistów politycznych i tych, którzy chcą wiedzieć, co zrobić, zanim (i jeśli) wybuchnie wielka wojna.

2. W labiryncie paranoi: Piotr Tarczyński – „Oślizgłe macki, wiadome siły”

Zmieńmy klimat, choć zostajemy w tematyce władzy. Piotr Tarczyński, znany doskonale słuchaczom „Podkastu amerykańskiego”, zabiera nas w podróż przez historię USA, ale z zupełnie innej perspektywy.

„Oślizgłe macki, wiadome siły. Historia Ameryki w teoriach spiskowych” to fascynująca, a zarazem przerażająca opowieść o tym, jak Amerykanie tłumaczą sobie rzeczywistość. Od zabójstwa JFK, przez lądowanie na Księżycu, aż po szamanów QAnon szturmujących Kapitol.

Tarczyński z humorem i erudycją pokazuje, że teorie spiskowe to nie margines – to fundament amerykańskiej popkultury i polityki. Dlaczego CIA podawała LSD więźniom? Kto tak naprawdę rządzi światem według wyznawców spisków? To ponad 17 godzin świetnego reportażu, który tłumaczy dzisiejszą, spolaryzowaną Amerykę lepiej niż niejeden podręcznik historii.

Dla kogo? Dla fanów historii USA, miłośników serialu „Z Archiwum X” i każdego, kto chce zrozumieć, skąd wzięli się „foliarze”.

3. Fizyk kontra algorytmy: Andrzej Dragan – „Quo vAIdis”

Na koniec temat, który rozpala wyobraźnię nas wszystkich: Sztuczna Inteligencja. Ale zapomnijcie o nudnych wykładach informatycznych. Andrzej Dragan w „Quo vAIdis” podchodzi do tematu jak rasowy fizyk kwantowy i badacz – „dźga” AI, by sprawdzić, czy jest żywa.

To książka o tym, czy modele językowe to tylko „stochastyczne papugi”, czy może już przebłyski nowej formy inteligencji. Andrzej Dragan nie moralizuje, on analizuje, dziwi się i prowokuje. Znajdziecie tu rozważania o sieciach neuronowych, które potrafią być kreatywne, i o przyszłości, w której rola człowieka może ulec drastycznej zmianie.

Jak pisze Jacek Dukaj o tej pozycji: „Dragan bada AI jak nieznane zwierzę”. Jeśli chcecie wiedzieć, czy algorytmy nas zastąpią, czy tylko ułatwią nam życie – koniecznie posłuchajcie.

Dla kogo? Dla futurystów, sceptyków technologicznych i każdego, kto używa ChatGPT, ale nie do końca wie, jak to działa.

4. Zimny prysznic dla bezpieczeństwa: Edyta Żemła – „Wojsko z tektury”

Czy jesteśmy bezpieczni? Edyta Żemła w swoim wstrząsającym raporcie mówi: „sprawdzam”. „Wojsko z tektury” to kontynuacja głośnej „Armii w ruinie” i jeszcze mocniejszy głos ostrzegawczy.

Autorka z chirurgiczną precyzją obnaża iluzję potęgi polskich sił zbrojnych. W oparciu o rozmowy z wojskowymi pokazuje, jak bardzo nieprzygotowani jesteśmy na realne zagrożenie, zwłaszcza w obliczu chwiejącego się zaufania do NATO. To nie jest łatwa lektura „ku pokrzepieniu serc”. To bezkompromisowy reportaż o brakach, politycznych grach i fasadowości systemu obronnego. Lektura obowiązkowa, jeśli chcemy skończyć z myśleniem życzeniowym o naszym bezpieczeństwie.

Dla kogo? Dla osób zainteresowanych militariami, bezpieczeństwem narodowym i tych, którzy wolą gorzką prawdę od słodkiego kłamstwa.

5. Thriller polityczny, który wydarzył się naprawdę: Jacek Harłukowicz – „Chłopcy z ferajny”

Jeśli myślicie, że afery na szczytach władzy to domena scenarzystów filmowych, Jacek Harłukowicz wyprowadzi Was z błędu. „Chłopcy z ferajny. Największa afera w polskiej polityce” to zapis dziennikarskiego śledztwa, które czyta się (i słucha) z zapartym tchem.

Książka odsłania kulisy działania grupy przestępczej w Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych, sięgającej najbliższego otoczenia premiera Morawieckiego. Uzbrojeni antyterroryści, setki milionów złotych wyprowadzonych z budżetu, podsłuchy CBA i kryptonim „Walet”. Harłukowicz krok po kroku pokazuje mechanizm korupcyjnego układu przez wielkie „U”. To dowód na to, że rzeczywistość potrafi być bardziej sensacyjna niż fikcja.

Dla kogo? Dla tropicieli politycznych intryg, obywateli patrzących władzy na ręce i fanów literatury faktu w stylu „Wszystkich ludzi prezydenta”.

6. Instrukcja obsługi apokalipsy: Agata Kaźmierska, Wojciech Brzeziński – „Co to będzie?”

Na koniec coś na rozluźnienie atmosfery… albo wręcz przeciwnie? Skoro świat i tak ma się skończyć, warto wiedzieć jak. Agata Kaźmierska i Wojciech Brzeziński w audiobooku „Co to będzie?” biorą na warsztat nasze największe lęki ostateczne.

To brawurowa analiza scenariuszy końca świata podana z dużą dawką humoru i rzetelnej wiedzy. Autorzy sprawdzają wszystko: od superwulkanów i epok lodowcowych, przez zagrożenia z kosmosu i bunt robotów, aż po… wyłączenie internetu. Czy da się przygotować na apokalipsę? Gdzie najlepiej ją obserwować? To książka dla tych, którzy chcą spojrzeć katastrofie w oczy i puścić do niej oczko. Laureaci Grand Press Digital gwarantują jakość i świetną zabawę, mimo poważnego tematu.